Wobec osób przebywających za granicą i poszukiwanych przez polski wymiar sprawiedliwości można wydać europejski nakaz aresztowania. Po wydaniu nakazu osoba poszukiwana może zostać zatrzymana w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innych państwach, w których nakaz również obowiązuje (Islandia, Norwegia).
Kiedy wydaje się europejski nakaz aresztowania?
Wydanie europejskiego nakazu aresztowania poprzedzają poszukiwania na obszarze kraju. Kwestię poszukiwań opisano szczegółowo w jednym ze starszych wpisów.
Zgodnie z przepisami wydanie nakazu jest dopuszczalne, jeśli „wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości”. Jest to nieprecyzyjne określenie, przez co europejski nakaz aresztowania może zostać wydany w sprawach dotyczących nawet drobnych przestępstw.
Przepisy doprecyzowują jednak, iż nakazu nie można wydać gdy za popełnione przez poszukiwanego przestępstwo grozi kara pozbawienia wolności do roku. Nakazu nie można wydać również w sytuacji, gdy osoba poszukiwana ma odbyć karę pozbawienia wolności do 4 miesięcy.
Uchylenie nakazu
Z reguły europejski nakaz aresztowania uchyla się wtedy, gdy osobę poszukiwaną zatrzymano i przekazano do państwa, które wydało nakaz. Istnieją jednak możliwości podważania zasadności jego wydania a także uzyskania odmowy przekazania osoby poszukiwanej do państwa, które wydało nakaz.
Przede wszystkim osoba poszukiwana powinna zweryfikować, czy wydanie europejskiego nakazu aresztowania faktycznie było konieczne dla interesu wymiaru sprawiedliwości.
Warto również sprawdzić, na jaką karę skazano osobę poszukiwaną lub o jakie przestępstwo się ją podejrzewa. Jak wskazano wyżej, wydanie europejskiego nakazu aresztowania zależy od grożącej lub wymierzonej osobie poszukiwanej kary.
Istotne jest, aby czyn popełniony przez osobę poszukiwaną był przestępstwem również w państwie, w którym schwytano poszukiwanego. Prawo Unii Europejskiej przewiduje jednak wyjątki od tej zasady i wydaniu podlegają osoby, które dopuściły się najpoważniejszych przestępstw. Przepisy wymieniają 32 takie przestępstwa, w tym: handel narkotykami, udział w organizacjach przestępczych, nadużycia finansowe czy zabójstwo.
Przyczyną odmowy wydania osoby poszukiwanej europejskim nakazem aresztowania może być wiek tej osoby oraz wykonanie kary której dotyczy nakaz. Prawo unijne dopuszcza szereg innych możliwości odmowy wydania osoby poszukiwanej, które szczegółowo uregulowano w Decyzji Ramowej Rady z dnia 13 czerwca 2002 r..
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy w sprawdzeniu, czy wydano wobec Państwa europejski nakaz aresztowania – zapraszamy do kontaktu