Wyłudzenie kredytu lub pożyczki to przestępstwo pojawiające się stosunkowo często we współczesnym obrocie gospodarczym. Fakt ten nie powinien dziwić, gdyż kredyt stanowi podstawę inwestycji i rozwoju gospodarczego. Pożyczki natomiast nierzadko ratują domowe budżety. Jakie kroki podjąć, aby nie narazić się na zarzuty karne w związku z wzięciem kredytu lub pożyczki? O czym pamiętać przy składaniu wniosku kredytowego oraz przed podpisaniem umowy kredytowej lub pożyczkowej?
Wyłudzenie kredytu lub pożyczki – na czym polega to przestępstwo?
Przestępstwo wyłudzenia kredytu lub pożyczki polega na przedłożeniu w banku lub innej instytucji fałszywego lub nierzetelnego dokumentu lub pisemnego oświadczenia. Dokument lub oświadczenie musi mieć istotne znaczenie dla uzyskania kredytu lub pożyczki. Mówiąc prościej, przestępstwo to ma miejsce na przykład w poniższych sytuacjach:
1. Wraz z wnioskiem kredytowym przedłożono całkowicie fałszywe zaświadczenie o zatrudnieniu sporządzone przez osobę ubiegającą się o kredyt (stworzone przez osobę ubiegającą się o kredyt, opatrzone sfałszowanymi podpisami i pieczęciami, „wystawione” przez nieistniejącego pracodawcę);
2. Wraz z wnioskiem kredytowym przedłożono zaświadczenie o zatrudnieniu, zeznania podatkowe lub wyciągi z rachunków bankowych które zostały przerobione przez osobę ubiegającą się o kredyt (na przykład poprzez sfałszowanie wysokości dochodów czy przepływów na kontach);
3. Wraz z wnioskiem kredytowym przedłożono dokumenty, które choć zostały wystawione i podpisane przez uprawnione osoby, to nie zawierają prawdziwych informacji (na przykład zaświadczenie o zarobkach od faktycznego pracodawcy, które zawiera zawyżone wynagrodzenie lub wskazuje inny typ umowy niż faktycznie łączący pracodawcę i osobę ubiegającą się o kredyt).
Jak widać, przed złożeniem wniosku kredytowego należy bardzo starannie i dokładnie zebrać dokumentację. Trzeba zadbać, aby zawierała ona tylko prawdziwe informacje. Z drugiej strony warto podkreślić, że literówki czy inne oczywiste omyłki nie są fałszowaniem dokumentów lub składaniem fałszywych oświadczeń. Przestępstwem wyłudzenia kredytu jest tylko składanie fałszywych lub nierzetelnych dokumentów, które mają istotne znaczenie dla jego uzyskania.
Odpowiedzialność innych osób, zmiany okoliczności towarzyszących ubieganiu się o kredyt
Należy podkreślić, że wyłudzenie kredytu może popełnić nie tylko osoba ubiegająca się o kredyt lub pożyczkę. Odpowiedzialności karnej podlegają także osoby pomagające w wyłudzeniu kredytu. Jako przykłady należy wskazać:
1. pracodawcę poświadczającego nieprawdę w zaświadczeniu o zarobkach;
2. osobę, która dokonała sfałszowania dokumentu z uwagi na dysponowanie odpowiednimi możliwościami technicznymi do dokonania fałszerstwa.
Odpowiedzialność karną może również ponieść pełnomocnik lub inna osoba, która fizycznie składa wniosek kredytowy lub załatwia wypłatę pożyczki.
Na koniec warto poruszyć kwestię zmiany okoliczności mających wpływ na ocenę zdolności kredytowej. Jeżeli takie okoliczności uległy zmianie, osoba wnioskująca o kredyt ma obowiązek informowania o tym banku tylko wtedy, gdy taki obowiązek wynika z umowy kredytowej lub innego udokumentowanego zobowiązania względem banku. Wobec powyższego rekomendujemy dokładne zapoznawanie się z dokumentacją kredytową lub pożyczkową. Pozwoli to uniknąć zarzutów dotyczących niezawiadomienia banku o zmianach w sytuacji życiowej, które mają znaczenie dla udzielenia kredytu.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy w związku z kredytem lub pożyczką albo sprawą karną dotyczącą wyłudzenia kredytu – zapraszamy do kontaktu
Podobne wpisy: