Sfałszowanie dokumentu może bardzo poważnie wpłynąć na funkcjonowanie i wizerunek firmy, a nawet doprowadzić do utraty płynności finansowej i upadłości. W dzisiejszym obrocie gospodarczym dokument stanowi podstawowe źródło informacji oraz najważniejszy sposób archiwizowania danych. Dokumenty zawierają między innymi treść umów, pokwitowania, potwierdzenia wysyłki lub odbioru przedmiotów oraz historię kont bankowych. Niestety mogą zdarzyć się sytuacje, gdy kontrahent lub wspólnik fałszuje dokument.
Czym w świetle prawa jest dokument? Na czym polega sfałszowanie dokumentu? Art. 270 kk i art. 271 kk
Dokument to każdy nośnik informacji, który zawiera dane istotne z punktu widzenia przepisów prawa. Zatem dokument to zarówno pisemna umowa, jak i wiadomość e-mail, SMS czy nagranie rozmowy.
O sfałszowaniu dokumentu można mówić w dwóch sytuacjach.
Po pierwsze, fałszowanie dokumentu może polegać na jego podrobieniu lub przerobieniu. Podrobienie polega na przygotowaniu fałszywego dokumentu, którego treść i wygląd są niemalże identyczne z oryginałem lub z powszechnie używanym wzorem dokumentu (na przykład fałszywy dowód osobisty innej osoby). Podrobienie może również polegać tylko na naniesieniu podpisu określonej osoby pod treścią dokumentu. Przerobienie dokumentu to z kolei wprowadzenie zmian w istniejącym, autentycznym nośniku (na przykład dopisanie dodatkowego zdania w testamencie pisemnym albo edycja fragmentu nagrania rozmowy).
Po drugie, dokument może zostać sfałszowany na etapie jego tworzenia i tylko w zakresie jego treści. Mówiąc prościej, tak sfałszowany dokument – choć oryginalny i w żaden sposób nie modyfikowany przez nieuprawnione osoby – od początku zawiera fałszywe informacje. Przykład takiego fałszerstwa to wystawienie faktury dokumentującej transakcję, która faktycznie nie miała miejsca.
Jak bronić się przed osobami używającymi sfałszowanych dokumentów?
Jak w wielu kwestiach prawnych, także i w tej najważniejsza jest profilaktyka. Aby uniknąć ryzyka fałszerstwa należy sporządzać po dwa oryginalne egzemplarze podpisywanych dokumentów, a także dysponować kopiami nagrań oraz wiadomości e-mail lub SMS, które zawierają istotne dla funkcjonowania firmy informacje. Oczywiście wyżej wskazane nośniki muszą być przechowywane w bezpieczny sposób. Dzięki solidnej archiwizacji można bardzo szybko zweryfikować wygląd i treść dokumentu przedstawionego przez drugą stronę oraz wykryć fałszerstwo.
Gdy inna osoba posługuje się sfałszowanym dokumentem rekomendujemy niezwłoczne zawiadomienie prokuratury o tym fakcie. Pozwoli to uniknąć dalszych kłopotów, takich jak ewentualne sprawy sądowe o zapłatę prowadzone w oparciu o sfałszowane dokumenty.
Gdy fałszerstwo jest oczywiste, można je bez problemu wykazać przez porównanie egzemplarza sfałszowanego nośnika z oryginałem lub innymi dokumentami znajdującymi się w posiadaniu pokrzywdzonego. Czasami jednak fałszerstwa są dużo bardziej wyrafinowane, a co za tym idzie trudniej się przed nimi bronić.
Przy sfałszowaniu pisma ręcznego konieczne będzie sięgnięcie po opinię biegłego grafologa. W przypadku przerobienia dokumentu pisemnego lub uzyskania przez sprawcę podpisu pokrzywdzonego in blanco (na pustej kartce papieru bez treści lub tylko z częściowo wypełnioną treścią) trzeba skorzystać z pomocy biegłego z zakresu badań dokumentów. Z kolei sfałszowanie zawartości bazy danych, plików komputerowych lub wiadomości e-mail wymaga zwrócenia się do biegłego z zakresu informatyki. Fałszerstwo nagrania to przedmiot badań biegłego z dziedziny fonoskopii.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy w związku z podejrzeniem sfałszowania dokumentu – zapraszamy do kontaktu
Podobne wpisy: