Kluczową kwestią dla oskarżonego w sprawie karnoskarbowej jest decyzja sądu, czy popełniony czyn stanowi przestępstwo czy wykroczenie skarbowe. W niniejszym wpisie krótko przedstawiamy jakie skutki wynikają z różnych interpretacji organów finansowych lub sądów.
Czyn zabroniony
Elementem zarówno przestępstwa jak i wykroczenia skarbowego jest „czyn zabroniony”.
Czynami zabronionymi nazywamy zachowania sprawcy opisane w części szczególnej Kodeksu karnego skarbowego (kks).
Przykłady:
Art. 54 § 1 kks: „Podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie…”
Art. 57 § 1 kks: „Podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku…”
Art. 60 § 1 kks: „Kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi księgi…”
Art. 61 § 1 kks: „Kto nierzetelnie prowadzi księgę…”
Art. 62 § 1 kks: „Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania…”
Przestępstwo skarbowe
Przestępstwem skarbowym jest czyn zabroniony przez kks za który grożą kary: grzywny w stawkach dziennych, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności.
Nawiązując do podanych wyżej przykładów, przestępstwem skarbowym jest czyn określony w art. 54 § 1 kks: „Podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie,
podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.”
Wykroczenie skarbowe
Bardziej skomplikowana jest definicja wykroczenia skarbowego. Jest to czyn zabroniony przez kks, za który grozi grzywna określona kwotowo, o ile kwota niezapłaconego podatku nie przekracza 15.050 zł w czasie popełnienia wykroczenia. Warto wspomnieć, że wskazana kwota zmienia się co roku, gdyż zależy od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi.
Przykład:
Art. 57 § 1 kks: „Podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.”
Warto podkreślić, że niektóre czyny zabronione mogą w zależności od sytuacji stanowić albo przestępstwo, albo wykroczenie. Wskazany powyżej czyn z art. 62 § 1 kks (niewystawienie faktury lub rachunku), o ile zawiera niski stopień społecznej szkodliwości czynu, jest jedynie wykroczeniem skarbowym a jego sprawca podlega karze grzywny.
Kara grzywny w przypadku wykroczeń skarbowych może być wymierzona w granicach od 301 zł do 60.200 zł, chyba że kodeks stanowi inaczej. Granice grzywny zmieniają się co roku, gdyż zależą od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Przestępstwo a wykroczenie skarbowe – podsumowanie
Organy finansowe oraz sądy na podstawie ustalonej wersji wydarzeń stwierdzają, czy czyn popełniony przez sprawcę stanowi przestępstwo czy wykroczenie skarbowe. Jak wynika z wyżej przytoczonych przepisów, ustalenia takie mają wpływ na grożący sprawcy rodzaj i wymiar zastosowanej kary. Warto zatem dokładnie przeanalizować okoliczności popełnienia czynu oraz przedstawić dowody, które umożliwią zakwalifikowanie czynu jako wykroczenia a nie przestępstwa skarbowego.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy
Jeżeli potrzebują Państwo więcej informacji lub potrzebują Państwo pomocy w sprawie karnej skarbowej – zapraszamy do kontaktu