Osoby wynajmujące lokale niestety często muszą podejmować działania by usunąć nielegalnego lokatora. Zachowania najemców polegające na braku zapłaty czynszu, opłat oraz demolowaniu wnętrza lokalu słusznie spotykają się ze stanowczą reakcją właścicieli. Jednakże, pomimo iż wynajmujący jest właścicielem lokalu, nie może stosować środków sprzecznych z prawem, gdyż samemu naraża się na kłopoty.
Droga cywilna – czy to dobry sposób aby usunąć nielegalnego lokatora?
Oczywiście w pierwszej kolejności należy wypowiedzieć umowę najmu zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz umową. Z reguły najemca lekceważy wypowiedzenie, zatem kolejnym krokiem jest pozew o eksmisję. Niestety z uwagi na przepisy chroniące najemców oraz długotrwałość procedur sądowych faktyczne usunięcie lokatora może nastąpić po kilku latach. Rozwiązaniem tego problemu miał być najem okazjonalny. Jednak jak pokazuje najnowsza praktyka najemców, nawet umowa najmu okazjonalnego nie chroni właścicieli lokali. Coraz częściej ma miejsce odwoływanie oświadczeń właścicieli lokalu zastępczego, przez co właściciel nie może eksmitować nielegalnego lokatora.
Działania wynajmującego a odpowiedzialność za przestępstwo
Gdy nielegalny najemca ciągle zamieszkuje w lokalu, właściciele często podejmują działania na własną rękę.
Z uwagi na ochronę nietykalności cielesnej nie jest możliwe siłowe „wyniesienie” nielegalnego lokatora z lokalu. Właściciel w sytuacji posługiwania się siłą fizyczną naraża się na zarzuty karne. Podobna sytuacja dotyczy odcięcia lokalu od mediów. Jeżeli okaże się, że właściciel celowo odciął media by skłonić lokatora do opuszczenia lokalu i w rezultacie istotnie utrudnił mu korzystanie lokalu, właściciel poniesie odpowiedzialność karną. Niestety wynajęcie lokalu innym osobom również może zostać uznane za „przemoc innego rodzaju” istotnie utrudniającą korzystanie z lokalu. Za wyżej omawiane czyny grozi kara pozbawienia wolności do lat 3.
Włamanie do mieszkania
Wydaje się zatem, że jedynym rozwiązaniem pozostaje włamanie się do lokalu.
W takiej sytuacji właściciel nie dopuszcza się przestępstwa zniszczenia rzeczy, gdyż przestępstwo to dotyczy tylko zniszczenia cudzej rzeczy. Nielegalny lokator może jednak zawiadomić organy ścigania o naruszeniu miru domowego. Za naruszenie miru domowego grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Jednakże szanse na skazanie właściciela są stosunkowo niewielkie. Naruszenie miru dotyczy tylko cudzego mieszkania lub lokalu, a nie własnego. Ponadto do popełnienia tego przestępstwa konieczne jest żądanie osoby uprawnionej do opuszczenia nieruchomości przez sprawcę. Tymczasem nielegalny lokator, któremu wypowiedziano umowę najmu, nie jest osobą uprawnioną do korzystania z mieszkania.
Czy można usunąć nielegalnego lokatora za pośrednictwem organów ścigania?
Właściciele którzy nie chcą narażać się na ryzyko sprawy karnej dotyczącej naruszenia miru domowego mogą sami złożyć zawiadomienie o przestępstwie popełnionym przez lokatora. Nielegalny lokator może dopuścić się następujących przestępstw: oszustwa, zniszczenia mienia oraz przywłaszczenia.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy w związku z nielegalnym lokatorem – zapraszamy do kontaktu